Η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα έχει υποστεί σοβαρές αλλαγές τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω της συνεχούς ανόδου των τιμών στα νεόδμητα ακίνητα. Η αύξηση αυτή έχει καθιστούσε δυσπρόσιτους τους νεόδμητους χώρους όχι μόνο για τα μεσαία αλλά και για τα υψηλότερα εισοδήματα. Ως αποτέλεσμα, αρκετοί ενδιαφερόμενοι έχουν στραφεί προς πιο οικονομικά προσιτά παλαιότερα ακίνητα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα ακριβά νεόδμητα αγοράζονται κυρίως από ξένους επενδυτές, ενώ οι Έλληνες αγοραστές αναγκάζονται να εξετάζουν τις επιλογές τους στις μεγαλύτερης ηλικίας ιδιοκτησίες, οι οποίες, παρότι φτηνότερες σε σχέση με την αγορά του παρελθόντος, πωλούνται σε υψηλότερες τιμές συγκριτικά με τις τιμές προ κρίσης.
Πιο συγκεκριμένα, οι τιμές των παλαιότερων ακινήτων έχουν αυξηθεί κατά 4% από την τελευταία κορύφωση της αγοράς το 2008, με τη συνολική αύξηση από το 2017 έως το δεύτερο τρίμηνο του 2023 να φτάνει σχεδόν το 90%. Η στροφή προς την αγορά παλαιότερων ακινήτων έχει οδηγήσει σε αύξηση της μέσης ηλικίας των ακινήτων που αγοράζονται, από 20-30 έτη το 2008, σε 40 έτη σήμερα.
Η κατάσταση είναι περίπλοκη, καθώς το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών έχει μειωθεί κατά 20% από το 2008, καταστώντας την αγορά κατοικίας ακόμα πιο περιορισμένη. Οι άδειες οικοδόμησης έχουν συρρικνωθεί, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το 2005, όταν εκδόθηκαν περισσότερες οικοδομικές άδειες από όσες έχουν εκδοθεί συνολικά από το 2011 έως τις αρχές του 2024. Αυτό έχει προσθέσει μία ακόμη πρόκληση στην αγορά, καθώς οι αυξήσεις τιμών ξεπερνούν κατά πολύ τις αναγκαίες αυξήσεις μισθών, καθιστώντας ακόμα πιο δύσκολη την απόκτηση ακινήτου, ακόμα και μέσω δανεισμού.
Η ιδιοκατοίκηση έχει σημειώσει και αυτή πτώση, με ποσοστά που έχουν υποχωρήσει από πάνω του 80% σε κάτω από 70%. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, το ποσοστό ιδιοκατοίκησης ανέρχεται στο 69,6%, και στην Αθήνα υπολογίζεται ότι είναι ακόμη χαμηλότερο, γύρω στο 64%-65%.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις συνθήκες, το πρόγραμμα «Σπίτι μου» έχει αποδειχθεί δημοφιλές, συμβάλλοντας στην απόκτηση 3.500 κατοικιών στην Αττική και 2.200 στη Θεσσαλονίκη, με τους δικαιούχους να προέρχονται κυρίως από οικογένειες με εισοδήματα κάτω των 26.000 ευρώ.
Παράλληλα, οι προοπτικές αύξησης της προσφοράς ακινήτων ενδεχομένως να βελτιωθούν μέσω της επιτάχυνσης των πλειστηριασμών και της αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας. Ο υπουργός Οικονομίας έχει αναφέρει ότι έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία χαρτογράφησης 36.000 ακινήτων της ΕΤΑΔ, με 1.000 από αυτά να προχωρούν άμεσα σε διαδικασία αξιοποίησης.
Τέλος, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, ενώ οι αγοραστές επενδύουν σε παλαιότερα ακίνητα, συχνά προτείνεται ανακαίνιση για την αναβάθμιση τους, κάτι που μπορεί να αυξήσει τα κόστη και να επηρεάσει την ενεργειακή απόδοση, επιβαρύνει τα νοικοκυριά και το περιβάλλον.
Πηγή: newsbeast.gr