Τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη το βλέμμα των επιστημόνων είναι, πλέον, έντονα στραμμένο και στις μεταλλάξεις του κορονοϊού από τη Μεγάλη Βρετανία και την Νότια Αφρική.
Στη χώρα οι Αρχές και οι επιστήμονες ασχολούνται, κυρίως, με τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη, που εμφανίστηκε στην Ελλάδα, προειδοποιώντας πως αυτό το στέλεχος μεταδίδεται ταχύτατα και «αντέχει» ενάντια στα εμβόλια. Γεγονός που έχει προκαλέσει φόβους στους ειδικούς. Τι προκαλούν, τελικά, οι μεταλλάξεις και πότε δεν προστατεύει το εμβόλιο, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να παίρνει και έκτακτα μέτρα για τις μετακινήσεις;
Την ίδια ώρα που η Αττική παραμένει σε πολύ δύσκολη κατάσταση, με τις Αρχές να είναι σε επιφυλακή λόγω της μεταδοτικότητας (στο τραπέζι υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο για ολικό lockdown Μαρτίου). Στο «κόκκινο» ο δείκτης θετικότητας, μετά και τις τελευταίες ανακοινώσεις από τον ΕΟΔΥ.
Μόσιαλος: Αν δούμε μεγάλη διασπορά των μεταλλάξεων, θα έχουμε πιο αυστηρά μέτρα
«Αν δούμε μια δραματική αύξηση της διασποράς των μεταλλάξεων, δυστυχώς θα πάμε σε αυστηροποίηση των μέτρων. Για καθολικό lockdown δεν μπορώ να μιλήσω, καθώς θα έχει τεράστιες συνέπειες τόσο στην οικονομία όσο και στην ψυχολογία των πολιτών», ανέφερε το βράδυ της Δευτέρας (01/02) ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στο London School of Economics, Ηλίας Μόσιαλος.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η βρετανική μετάλλαξη διαφέρει από το κοινό στέλεχος του κορονοϊού σε δύο πράγματα. Πρώτον, η διασπορά του είναι μεγαλύτερη κατά 50% – 74% και δεύτερον υπάρχει πιθανότητα η θνητότητα να είναι αυξημένη κατά 30%.
Όπως ο δήλωσε ο καθηγητής στον «ΑΝΤ1», τα εμβόλια φαίνεται προς το παρόν να είναι αποτελεσματικά απέναντι στις δύο μεταλλάξεις. Κάποιες εταιρείες έχουν ανακοινώσει πως θα δημιουργήσουν και παραλλαγή του εμβολίου για τα μεταλλαγμένα στελέχη, αλλά μέχρι αυτή την ώρα τα στοιχεία είναι αισιόδοξα για τις πιο σοβαρές τουλάχιστον περιπτώσεις.
Σουρβίνος: Μεταδοτικότερη κατά 74% η μετάλλαξη από την Νότια Αφρική
Ο καθηγητής Κλινικής Ιολογίας στο πανεπιστήμιο της Κρήτης, Γιώργος Σουρβίνος σχολίασε πως πιο μεταδοτικό ακόμα και από τη βρετανική μετάλλαξη φαίνεται ότι είναι το μεταλλαγμένο στέλεχος του ιού που προέρχεται από τη Νότια Αφρική.
«Τα στοιχεία που γνωρίζουμε από τη μετάλλαξη της Νότιας Αφρικής είναι λιγότερα σε σχέση με τη βρετανική μετάλλαξη, γιατί είναι πιο πρόσφατη χρονικά και η διασπορά της διεθνώς είναι πολύ μικρότερη. Υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά της νέας μετάλλαξης που δείχνουν υψηλότερη μεταδοτικότητα, τα οποία είναι υπό διερεύνηση, ενώ δεν γνωρίζουμε καθόλου ό,τι αφορά στην επιθετικότητα του νέου αυτού στελέχους», σημείωσε ο καθηγητής μιλώντας στον «ΣΚΑΪ».
Υπογράμμισε πως η μεταδοτικότητα της είναι συγκρίσιμη με αυτή της Μεγάλης Βρετανίας και ίσως λίγο υψηλότερη, με τις πρώτες ενδείξεις να δείχνουν ότι είναι υψηλότερη περίπου κατά 74% σε σχέση με το κοινό στέλεχος του κορoνοϊού. Τα μέχρι στιγμής δεδομένα δε φαίνεται, ωστόσο, να δείχνουν ότι είναι πιο θανατηφόρα, καθώς τα συμπτώματα είναι ακριβώς τα ίδια και και η έντασή τους δεν αλλάζει.
Σχετικά με τη μετάλλαξη της Μεγάλης Βρετανίας, ο κ. Σουρβίνος ανέφερε ότι τα δείγματα που ανακοινώθηκαν ως θετικά για τη μετάλλαξη της Μεγάλης Βρετανίας, είχαν χαρακτηριστεί εξαρχής ως ύποπτα και γι’ αυτό ο αριθμός τους εμφανίζεται σχετικά μεγάλος. «Έχει λοιπόν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη χώρα μας να δούμε σε ποιες περιοχές εντοπίζονται αυτά τα μεταλλαγμένα στελέχη της Μεγάλης Βρετανίας και ποια είναι η διασπορά τους στον γενικότερο πληθυσμό. Εκεί θα δούμε την πραγματική συχνότητα του μεταλλαγμένου στελέχους της Μεγάλης Βρετανίας», επεσήμανε.
«Να μην υπάρχει πανικός για τις μεταλλάξεις, αποτελεσματικά τα εμβόλια»
Εν τω μεταξύ, σε σχετική ερώτηση για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων απέναντι στις μεταλλάξεις απάντησε η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου, κατά τη διάρκεια της απογευματινής ενημέρωσης για την πορεία της πανδημίας του κορονοϊού.
«Δεν νομίζω ότι είναι περίοδος για να κάνουμε σενάρια μεταβολές εμβολίων γιατί είναι σαν να δεχόμαστε ότι αυτά που έχουμε δεν είναι αποτελεσματικά – και αυτό χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση -. Αυτό δεν συμβαίνει, έχουμε πολύ καλά εμβόλια που μας προστατεύουν από τις μεταλλάξεις. Μόνο άμα σημειωθεί μια φοβερή μεταβολή στον ιό μπορεί ένα εμβόλιο να θεωρηθεί μη αποτελεσματικό», υπογράμμισε…
Έκανε, μάλιστα, και συγκεκριμένες αναφορές για τις μεταλλάξεις της Μεγάλης Βρετανίας και της Βραζιλίας: «Εκείνο που είναι γνωστό είναι ότι η βρετανική μετάλλαξη χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη μεταδοτικότητα -όχι από βαρύτητα- αλλά η μεταδοτικότητα είναι αρκετή για να επιβαρύνει το σύστημα Υγείας». Για το βραζιλιάνικο στέλεχος ξεκαθάρισε ότι δεν μπορούμε ακόμα να ξέρουμε εάν τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά ενώ υπογράμμισε ότι ακόμα δεν έχει έρθει στην Ελλάδα.
Για το ενδεχόμενο μίας τρίτης δόσης εμβολίου, που θα καλύπτει τις μεταλλάξεις σημείωσε: «Νομίζω με τη δεύτερη δόση με αυτά τα εμβόλια που έχουμε, αλλά ακόμα δεν ξέρουμε πόση προστασία προσφέρουν, ο βασικός εμβολιασμός είναι καλυμμένος. Εάν επομένως χρειαστεί μια τρίτη δόση θα είναι αν διαπιστωθεί ότι φθίνει η ανοσία και χρειάζεται ένας ετήσιος επανεμβολιασμός».
«Κοκκίνησε» ο δείκτης θετικότητας
Την ίδια ώρα, ο δείκτης θετικότητας θυμίζει ασανσέρ. Τις τελευταίες ημέρες ήταν κάτω από 4, σήμερα όμως σκαρφάλωσε στο 4,78, «κοκκίνησε» για τα καλά μετά από μέρες ξεπερνώντας το όριο που έχουν θέσει οι ειδικοί για τη λήξη επιπλέον μέτρων. Στην αύξησή του βέβαια συνέβαλε το γεγονός ότι έγιναν μόλις 11.351 διαγωνιστικά τεστ σε όλη τη χώρα. Σημειώνεται ότι το Σάββατο (30/01) σε 31.904 τεστ ο δείκτης θετικότητας ήταν στο 2,49 και την Κυριακή (31/01) έφτασε στο 3,6 μετά από 13.157 τεστ.
Οι ειδικοί φοβούνται τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη
Τα τελευταία 24ωρα οι ειδικοί λοιμωξιολόγοι προειδοποιούν για την επικινδυνότητα της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης. Ο λοιμωξιολόγος, Νίκος Σύψας, μιλώντας στον «ΣΚΑΪ» σημείωσε ότι η συγκεκριμένη μετάλλαξη μολύνει περισσότερο (όπως και εκείνες της Βρετανίας και της Βραζιλίας) ενώ προειδοποίησε ότι «για τη μετάλλαξη της Αφρικής υπάρχουν ισχυρότατες ενδείξεις ότι τα εμβόλια είναι λιγότερο αποδοτικά».
Στη συνέχεια υποστήριξε ότι εάν τελικά επικρατήσει η μετάλλαξη στην Ελλάδα θα επιστρέψουμε στην εποχή της Ουχάν. «Εάν, λόγου χάρη, επικρατήσει το στέλεχος της Νότιας Αφρικής στην Ελλάδα, η νόσηση δεν μας καλύπτει, έχουμε έναν νέο ιό και τα εμβόλια δεν μας καλύπτουν», ξεκαθάρισε.
Από την πλευρά του ο Επίκουρος Καθηγητής Κλινικής Ιολογίας – Βιολογίας Εξωκυττάριου Χώρου της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Αλέξανδρος Ζαφειρόπουλος μίλησε στο «ethnos.gr» για τις μεταλλάξεις και υποστήριξε ότι η νοτιοαφρικανική είναι ιδιαίτερα ανησυχητική:
«Δεδομένα δείχνουν ότι έχει την δυνατότητα να διαφύγει την προστασίας που προσφέρουν κάποια από τα νέα εμβόλια. Είναι πολύ σημαντικό να υποστηριχθεί η προσπάθεια που ξεκίνησε τον Ιανουάριο στην χώρα για την επιστράτευση της ανάλυσης ιικών γονιδιωμάτων στην επιδημιολογική επιτήρηση της χώρας, Η αναγνώριση των νέων στελεχών του ιού που εμφανίζονται στον πληθυσμό μας θα μας επιτρέψει να λάβουμε εγκαίρως αποτελεσματικότερα μέτρα ώστε να εμποδίσουμε την διασπορά εντός των τειχών».
Για τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη είχε προειδοποιήσει και ο καθηγητής και μέλος της επιτροπής Λοιμωξιολόγων, Χαράλαμπος Γώγος. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι «δεν έχουμε ακόμη σαφή δεδομένα, ωστόσο, τα δύο εμβόλια που έρχονται, της Johnson & Johnson και της Novavax, έχουν δοκιμάσει και την νοτιοαφρικανική μετάλλαξη με πολύ λιγότερη όμως αποτελεσματικότητα».
Τι γνωρίζουμε για τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη
Μελέτη του Πανεπιστημίου του Ντέρμπαν στη Νότιο Αφρική απομόνωσε από ασθενείς το νέο στέλεχος (μετάλλαξη 501Y.V2), το οποίο φέρει πολυάριθμες μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη-ακίδα που επιτρέπει στον ιό να εισβάλλει στα ανθρώπινα κύτταρα. Στη συνέχεια πρόσθεσαν το μεταλλαγμένο στέλεχος σε δείγματα αίματος από έξι άτομα που είχαν αναρρώσει από το αρχικό πανδημικό στέλεχος και διαπίστωσαν ότι τα αντισώματα που είχαν αναπτυχθεί δεν εξουδετέρωναν ικανοποιητικά το νέο στέλεχος. Στη Νότιο Αφρική δοκιμάζονται αύτη τη στιγμή αρκετά εμβόλια και οι κλινικές μελέτες θα δείξουν αν η αποτελεσματικότητά τους στη μετάλλαξη 501Y.v2 είναι επαρκής ή όχι.
Ο κ. Σύψας σημείωσε ότι δύο μεγάλες κλινικές μελέτες της Johnson και της Novamax που γίνονται στη Νότιο Αφρική έδειξαν με μεγάλη σαφήνεια ότι το εμβόλιο είναι πολύ λιγότερο αποτελεσματικό. «Συγκεκριμένα αυτά τα δύο εμβόλια είναι περίπου 90% στην Αγγλία και Βόρεια Αμερική και 50% ή και κάτω από 50% στην Νότιο Αφρική. Άρα μιλάμε για μεγάλη πτώση αλλά παρ’ όλα αυτά κάπως προστατεύουν», είπε χαρακτηριστικά στον «ΣΚΑΙ».
Επομένως με τα μέχρι στιγμής δεδομένα γνωρίζουμε ότι η νοτιοαφρικανική μετάλλαξη
- μεταδίδεται ταχύτερα από το απλό στέλεχος του κορονοϊού
- τα εμβόλια μέχρι τώρα δείχνουν να μην είναι αποτελεσματικά σε ικανοποιητικό βαθμό
- όσοι έχουν νοσήσει ήδη με κορονοϊό μπορεί να νοσήσουν και από τη μετάλλαξη της Νοτιας Αφρικής
- δεν υπάρχει κάποια απόδειξη ότι προκαλεί σοβαρότερες επιπτώσεις ή ότι είναι περισσότερο θανατηφόρα
- όπως και το απλό στέλεχος είναι περισσότερο επικίνδυνο όταν προσβάλει άτομα μεγάλης ηλικίας και άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες
- τα μέτρα υγιεινής όπως η μάσκα το πλύσιμο χεριών και η τήρηση των αποστάσεων είναι απαραίτητα καθώς η μετάλλαξη μεταδίδεται πιο εύκολα
Σύμφωνα με το «BBC», οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ακόμα και στην απευκταία περίπτωση που τα εμβόλια δεν αποδειχθούν ιδιαίτερα αποτελεσματικά απέναντι στη συγκεκριμένη μετάλλαξη, ή απέναντι σε κάποια άλλη), έχουν αναπτυχθεί με τέτοιο τρόπο, που είναι ζήτημα εβδομάδων ή μηνών να επανασχεδιαστούν και να τροποποιηθούν καταλλήλως.
Το πρώτο κρούσμα με της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης στη χώρα μας ανιχνεύτηκε την Κυριακή (31/01) σε έναν 36χρονο ιερέα, ο οποίος είναι προσωπικός διάκονος του Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα στη Θεσσαλονίκη. Σημειώνεται ότι ο ίδιος ιερέας είχε νοσήσει με κορονοϊό πριν από δύο μόλις μήνες, ωστόσο αυτό δεν εμπόδισε το νοτιοαφρικανικό στέλεχος να τον προσβάλει.
Τη Δευτέρα (01/02) θετικός φαίνεται ότι εντοπίστηκε και δεύτερος ιερέας της Ιεράς Μητρόπολης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, ο οποίος λειτουργεί σε ιερό ναό στην περιοχή του Κορδελιού, του Δήμου Κορδελιού – Ευόσμου. Το βράδυ της Δευτέρας (01/02) έγινε γνωστό ότι είναι αρνητικός ο διάκονος με τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη, όπως και το περιβάλλον του.
Πηγή: altsantiri.gr